Bảo vật vô giá này là 01 cái biết khắp muôn trùng. Bạn nào có tính hay tò mò muốn nhìn biết được tất cả mọi việc khắp mọi nơi thì Dịch sẽ trả lời tất cả. Lúc nào cần bạn cứ mở ra thì biết liền và có thể hay biết được nhiều điều lạ lùng. Muốn đến được Tinh diệu thì phải biết thích nghi trên mọi hoàn cảnh, mọi vật, mọi việc. Trước hết chỉ nói Dịch do Chánh quái tinh vi rồi, hãy tập nói Chánh và Biến . Sau cùng đã nhuần nhã về Chánh và Biến rồi thì tới tam quái (Chánh Hộ Biến) liên quan.
Mục lục
1. Nói Dịch do Chánh quái
Ví dụ 1: Bữa nọ đang lúc đi bộ ngừng lại tại một cổng xe lửa vì có một chiếc xe sắp chạy ngang đó.
Bỗng nhiên lòng bạn muốn biết hay là có người quen hỏi rằng: Tiên sinh hãy nói xem chiếc xe loại nào sắp chạy ngang qua đây. Biết rằng trên đường rầy có 2 loại xe: Một chiếc xe sạch sẽ và một chiếc không được sạch lắm. Thế rồi bạn tính ra Dịch tượng là Thuần Đoài như sau
Năm Tuất 11
Tháng Giêng + 1
Ngày mùng 6
18 : 8 = 8 x 2 + 2 —> 2 : (Thượng quái) 
Giờ Mùi + 8
26 : 8 = 8 x 3 + 2 —> 2 : (Hạ quái ) 
Xét Ý nghĩa Thuần Đoài là duyệt dã, đẹp đẽ nên đoán rằng chuyến xe sắp chạy ngang qua thuộc loại đẹp, mà hễ đẹp là ẩn cái nghĩa Sạch sẽ mới có nghĩa Đẹp.
Ví dụ 2: Bữa nọ bạn cũng bị ngừng lại tại cổng xe lửa này mà bạn tính ra Dịch tượng là Hỏa Phong Đỉnh và trên đường rầy có hai loại xe: 1 loại thuộc về chụm lửa, 1 loại thuộc về điện lực.
Với Dịch tượng là Hỏa Phong Đỉnh chúng ta có thể đoán ra chiếc xe sắp chạy ngang là loại Chụm lửa.
Ví dụ 3: Bữa nọ bạn cũng bị ngừng lại tại cổng xe lửa khi bạn tính ra Dịch tượng là Trạch Hỏa Cách thì bạn biết là nó Đổi đầu máy hoặc đem đầu máy này về để đầu máy khác Thay thế.
Ví dụ 4: Bữa nọ bạn cũng bị ngừng lại tại cổng xe lửa khi tính ra Dịch tượng là Hỏa Sơn Lữ thì bạn biết là xe lửa chở Hành khách.
2. Quan trọng về Hào động.
Bữa nọ lòng bạn muốn tìm một đề mục trong quyển tập có 74 trang, tức mình tìm hoài không biết nó ở khoảng trang thứ mấy. Bạn tính ra như sau:
Dịch tượng là Thiên Sơn Độn động hào tam. Xét thấy hào tam là Hạ quái, mà quái thì có 6 hào. Tập sách có 74 trang.
Trước hết bạn lấy 74 trang chia cho 6 hào thì bạn được: 74 : 6 = 12 (còn dư 2)
Nếu bạn cẩn thận hơn thì nên chia con số 74 trang ấy ra làm 2 phần: 1 phần thuộc về Thượng quái, còn 1 phần thuộc về Hạ quái, thì bạn được thượng quái 37 trang và hạ quái 37 trang.
Thứ đến bạn lấy số 37 ấy chia làm 3, tức là chia cho tam hào, thì bạn sẽ được con số
12 còn dư 1. Số 1 này là của chung 3 hào, bạn để riêng ra.
Giả sử kế đó bạn lại đem con số 12 đó chia cho 3 hào nữa thì bạn sẽ được con số 4. Khi còn sít soát với 3 hào thì đừng chia nữa.
Khi nãy bạn chia số 37 cho 3 hào thì bạn được con số 12 còn dư 1. Bây giờ bạn muốn cho chín chắn thì hãy nhập con số 1 còn dư khi nãy với con số 4, vậy thì bạn được tất cả là 5 trang trong tập sách. Nhưng thật ra không phải trọn đủ 5 trang. Vì nếu đúng theo lẽ thì con số dư 1 đã bị chia thành ra là 0,3333.
Trở lại vấn đề bạn có 5 trang nhưng thật ra không trọn đủ 5 trang. Bây giờ ta tạm nói là 5 trang như vậy từ trang 37 đến trang 41 có cái đề mục của mình muốn tìm.
Chớ nên thỏa mãn, bạn hãy trở về quái lý là Thiên Sơn Độn, bạn hiểu nghĩa là Ẩn trốn. Vậy thì nó là 38, 39, 40. Lại trở về quái lý nhỏ hơn nữa với cái lý Độn thì bạn biết nó là trang 39. Xong rồi lại trở về cái lý Độn nhỏ nữa thì bạn sẽ biết cái đề mục ấy nó ở đầu trang hay cuối trang mà nó phải ở khoảng Giữa trang.
Lại trở về cái lý độn nhỏ hơn nữa thì bạn sẽ biết là cái đề mục ấy Thụt vô 1 chút vì chấm xuống hàng.
3. Nói Dịch do Chánh quái và Biến quái.
Ví dụ 1: Bữa nọ đang lúc đi đường, bị ngừng lại tại cổng xe lửa. Vì có 1 chiếc xe sắp chạy ngang qua trên đường rầy. Bỗng nhiên lòng bạn muốn biết hoặc có người quen hỏi đố rằng: Tiên sinh hãy nói thử coi loại xe nào sắp chạy ngang qua đây. Biết rằng, trên đường rầy có 2 loại xe: 1 loại xe sạch sẽ và 1 loại xe không được sạch lắm. Thế rồi bạn tính ra Dịch tượng là Thuần Đoài động hào nhị, biến quái là Trạch Lôi Tùy.
Bạn nói ngay là Xe đẹp, Di động (di chuyển).
Ví dụ 2: Cũng bị ngừng lại tại cổng xe lửa, bạn tính ra Dịch tượng là Hỏa Phong Đỉnh động hào 5, biến ra Thiên Phong Cấu.
Bạn nói ngay là đầu máy Chụm lửa có Móc nối (các toa xe).
Ví dụ 3: Cũng bị ngừng lại tại cổng xe lửa, bạn tính ra Dịch tượng là Hỏa Sơn Lữ, động hào 1 biến ra Thuần Ly.
Bạn nói ngay là hôm nay nó chở Hành khách Nhà binh vì quẻ Ly là quân nhân. Nhưng người học Dịch phải biết thích nghi với hoàn cảnh xã hội, thời đại, tùy thời mà biến Dịch thì mới có một sức hiểu biết phi thường là Đạo biến thông Thiên địa, Cảm thông cùng tất cả muôn loài vạn vật hợp cùng Trời Đất quỷ thần, mà không bị sai trật. Ví dụ như quẻ Lữ biến ra Thuần Ly đó, nhằm sự thích nghi của nó thì bạn lại nói rằng: hôm nay có Khách chở Văn nhân. Đó là sự huyền diệu của Dịch, học giả phải biết Biến thông, mới nói Dịch đúng được.
4. Liên quan giữa Chánh, Hộ, và Biến quái.
Chánh Hộ Biến có liên quan mật thiết với nhau thành 1 cục diện diễn biến cũng như 1 sự việc của chúng ta ở ngoài đời khi đã có khởi đầu cuộc thì ắt phải có trung cuộc và kết cuộc. Lý đương nhiên của mọi vật mọi việc đều như vậy, cho nên người học Dịch không được phép bỏ qua các Ý tượng của tam quái.
Ví dụ 1: Đang ở nhà được 1 điện tín báo rằng: “Chồng em chết đem xuống 2.000 $”. Nếu chúng ta không học Dịch thì điện tín ấy đã mang cho chúng ta một không khí buồn lo trong gia đình. Ngược lại khi đã học Dịch rồi thì chúng ta mở Dịch ra xem, được Dịch tượng
Ta dùng cái lý ấy mà tan vào bức điện tín kia thì sự thật chồng của em mình đâu có chết, nó chỉ là loan tin để cho mình đến mà giúp đỡ nó.
Khi chúng ta đã lĩnh hội được lý của Dịch; rồi dùng xài với tấm lòng Vô tư thì có lúc, thoát khòi được việc bí ẩn muốn đánh lạc hướng chúng ta.
Ví dụ 2: Có người đến khóc lóc: “Con tôi nó đã bị bắt”. Người học Dịch không được phép hoang mang theo lời nói hoặc sự khóc lóc của họ, mà phải cầm lòng cầm trí trang Dịch tượng thì thấy:
Thủy Sơn Kiển – Hoả Thủy Vị Tế – Thủy Hỏa Ký Tế. Ý nghiã là Trở ngăn – Thất bác – Hợp cùng.
Kế đó đem tan cái Ý nghĩa ấy vào việc người bị bắt là bị chận không cho gặp nhau hợp nhau. Gặp người thông minh (học Dịch) thì thấy rõ đầu đuôi câu chuyện như sau: Phải rồi, nó chận bắt con bà trước cửa (Trở ngăn) lúc chưa kịp (Thất bác) bước vào nhà (Hợp cùng). Cho nên, dầu vậy con bà cũng vẫn xin phép vào nhà được và báo tin mình bị chận bắt trước cửa. Cũng thể theo lý ấy bằng: một tinh thần vô tư, chúng ta nói rằng: Bà hãy nén lòng chờ đợi, vì có sự cản ngăn (Trở ngăn) nhưng con bà phải vắng mặt ít hôm (Thất bác) rồi sẽ đươc thả ra mà trở về (Hợp cùng).
Quả nhiên vài ngày sau trở về.
Ví dụ 3: Bạn ngồi nhà nghe tin có Hội thể thao bóng tròn ngoại quốc sẽ đến đấu giao hữu với hội nhà ngày nào đó. Trang được Dịch tượng:
Trạch Sơn Hàm, Thiên Phong Cấu, Trạch Hỏa Cách nghiã là Thụ cảm, Cấu kết, Thay đổi.
Bạn có thể Hội ý, rồi hoà nhã mà nói rằng: tôi cho Tin ấy là không chắc vì rồi đây có sự Thay đổi. Quả nhiên thiên hạ được tin (Thụ cảm) về công cuộc gặp gỡ của 2 hội bóng tròn (Cấu kết) xin dời lại qua ngày khác (Đổi thay).
5. DỊCH LÀ TẤT CẢ
* Một Dịch tượng nói cho nhiều việc
Ví dụ 1: Có 1 tướng lãnh nói rằng: Bộ tham mưu đề cử tôi xuất binh ra trận chuyến này. Vị tướng muốn biết kết quả cuộc hành quân sẽ đi về đâu. Trang được Dịch tượng:
Điạ Hoả Minh Sảng; Lôi Thuỷ Giải; Điạ Lôi Phục. Ý là Hại đau, Nơi nơi, Trở lại
Người học Dịch nhìn hiểu quái tượng như vậy thì có thể đoán rằng: Chuyến đi thì không sao nhưng có lẽ bị thương tích (Tại đau) trên bước dường trở về (Trở lại).
Quả thật vị tướng bị bích kích pháo (Hại đau) chỗ giáp mối nước của các kinh rạch lưu thông (Nơi nơi) trong khi trở về (Trở lại).
Ví dụ 2: Tôi thường đến nhà một người bà con, bỗng nhiên một hôm nghe người bà con nói rằng: Tôi trông chờ chú đến để hỏi chú một việc, vậy mà bây giờ gặp chú thì tôi lại quên, không nhớ ra việc gì. Tôi mở quẻ ra xem cũng là: Hại Đau, Nơi Nơi, Trở Lại. Rồi tùy theo tình trạng cá nhân, tôi nói: phải chăng cháu muốn hỏi chú về bịnh hoạn của cháu (Hại đau) món thuốc để trị về huyết quản lưu thông (Nơi nơi) để bồi bổ lại sức khỏe (Trở lại).
À đúng rồi! Sao chú biết!
Ví dụ 3: Cùng Dịch tượng Hại Đau, Nơi Nơi, Trở Lại áp dụng vào một trường hợp như sau: Có người bạn là nhà Thương mại ở đô thành đến chơi cùng nhau đàm đạo. Sau khi câu chuyện đã gần tàn bỗng nhiên hỏi rằng;” Người học Dịch như anh có thể biết được hiện giờ tại nhà tôi có việc gì xảy ra không?” Tôi liền lấy được Dịch tượng như trên: Hại Đau, Nơi Nơi, Trở Lại và áp dụng vào hoàn cảnh đô thành thương mại ban đêm, theo thời đại hiện hữu và bảo rằng: ”Có bóng đèn không cháy (Hại đau) nơi bảng quảng cáo của anh (Nơi nơi) mới vẽ lại đó (Trở lại).
Quả nhiên anh ta trở về nhà lấy làm lạ, vì thấy y như thế.
* Nhiều Dịch tượng nói cho 1 việc
Có 1 Văn phòng thương mại (VPTM) của 1 tư nhân đã cất trên 1 khoảng đất dính liền với nhiều căn khác.
Bữa nọ người chủ văn phòng thương mại ấy nói chuyện với nhà Dịch học, người học Dịch mở quẻ ra xem được quẻ nào đó… Đến vài hôm sau lại hỏi chuyện về văn phòng ấy nữa, người học Dịch mở quẻ ra xem lại và được quẻ khác. Như thế kết quả sự việc lại thay đổi hay sao?
Để trả lời câu chuyện ngộ nghĩnh này là số phận của 1 văn phòng thương mại vẫn còn ở vị trí cũ. Thế mà ở trong Dịch lại đổi chỗ của nó, thật là vui lạ. Chắc quý vị rất tức cười trước khi đọc, có lẽ cho là vô lý, mà thực ra chính lý, chúng ta và muôn loài cũng bị đổi chỗ như thế mà không hay biết. Chúng ta ai ai cũng đều có thể cả tiếng lên rằng: Tôi là người, là thông thái, là bác học, là chúa tể muôn loài. Tôi có quyền thế, tôi có đất, tôi cất nhà trên đất tôi, vị trí tôi đã đặt ai đổi chỗ được, nếu tôi không phá hủy, tôi không đổi nó, vậy thì ai đổi nó, sức huyền diệu nào dẫn dắt ta? Hành động nào chỉ huy ta và cả vũ trụ ?
Đáp rằng: chúng ta chúng ta và muôn loài vạn vật có biết đâu trong cái tôi nhỏ nhít ấy hằng giây hằng phút, hằng vô giây còn có cái Lý Động Tĩnh đổi ta đổi cả nhà ta và thân xác ta ra thế khác, chi phối khắp nơi cùng tất cả muôn loài vạn vật đều bị Lý Động Tĩnh chỉ huy.
Đây là câu chuyện Văn phòng thương mại bị DỊCH đổi chỗ của nó mà nó vẫn trơ trơ chỗ cũ.
Trang quẻ lần 1 được Thiên Sơn Độn, Thiên Phong Cấu, Hỏa Sơn Lữ. Lý vô tư đọc lên là Lui ẩn, Câu kết, Đỗ nhờ.
Nhà Dịch học nói rằng: VPTM ấy lui thụt (Lui ẩn) mà dính liền vách (Câu kết) với cái khách sạn (Đỗ nhờ).
Trang quẻ lần 2 cách vài hôm sau được: Hỏa Sơn Lữ, Trạch Phong Đại quá, Thiên Sơn Độn. Lý vô tư đọc lên là Đỗ nhờ, Cả quá, Lui ẩn.
Nhà Dịch học nói rằng: Khách sạn (Đỗ nhờ) xây cất to quá (Cả quá) mà thành ra khuất ẩn văn phòng thương mại (Lui ẩn).
Trang quẻ lần thứ nhất ta thấy Văn phòng thương mại Ẩn lui vào Liền vách với quán trọ.
Trang quẻ lần thứ hai thì ta thấy Quán trọ To quá làm Khuất văn phòng thương mại. Nhưng tựu trung đều đúng cả, 2 cái mới sinh ra Lý , Lý là khởi ở từ có 2 cái.
